

Bademcik İltihabı (Tonsillit): Bademcikler boğazın her iki yanında yer alan ve bir kapsülle çevre dokulardan ayrılan yapılardır. Lenfatik sisteme ait diğer yapılar gibi bağışıklık sisteminin bir bölümünü oluştururlar ve enfeksiyonlara karşı vücudu korurlar. Bademciklerin iltihaplanmasına tonsillit denilir. Akut ya da kronik olabilir.
Akut aktif enfeksiyonu olup ciddiyeti neden olan mikrobun tipine ve hastanın savunma sisteminin direncine bağlı olarak değişmektedir. Bakteriyel ya da viral kaynaklı olabilir.
Akut bademcik iltihabının belirtileri arasında;
Antibiyotik, ağrı kesici ve ateş düşürücüler kullanılır. Mutlaka istirahat edilmelidir. Bol sıvı tüketilmelidir.
Tekrarlayan enfeksiyonlara bağlı olarak ortaya çıkar. Ergenlerde ve yetişkinlerde oldukça sık görülür. Nedeni genellikle bademcikgirintilerine yerleşmiş bulunan bakterilerdir. Sigara, alerji, geniz akıntısı gibi faktörlerle oluşumu kolaylaşır. Çocukluk döneminde görülen bademcik iltihabı yol açacağı komplikasyonlar açısından mutlaka önemsenmelidir.
İlaç tedavisi uygulanabilmekle birlikte genellikle bademciklerin alınması(tonsillektomi) tercih edilmektedir.
En sık rastlanan belirti ağız kokusudur. Bunun dışında bazen görülebilen belirtiler şunlardır:
* Boğazda, kulak arkasında ağrı
* Batma hissi
*Öksürük
* Yiyecekleri ya da tükürüğü yutmada güçlük
Hastanın çok şikayeti yoksa basit yöntemlerle taşları kendisi temizleyebilir. Ilık tuzlu suyla yapılan gargara genellikle yeterli olmaktadır. Yine dil ucu ya da kulak çubuğu yardımıyla taşlar yerinden çıkartılabilir. Gazlı içecekler yutulmadan önce bir süre ağızda bekletilebilir.
Eğer belirtiler hastaya rahatsızlık veriyorsa, taş çok büyükse özel müdahale gerekir. Bu durumda küretaj, bademcik gözeneklerini traşlamak (kriptolizis) ya da bademcik ameliyatı (tonsillektomi) gibi yöntemler uygulanabilir.
Küretaj yönteminde taşlar kürete edilerek, dokuya zarar vermeden çıkarılır. Gerekirse lokal anestezi yapılabilir.
Kriptolizis işlemi, lazer yardımı ile bademciklerin yüzeyindeki boşlukların düzleştirilerek aralara bir daha partikül girmesinin engellenmesi esasına dayanır. Genellikle lokal anestezi uygulanır.
*Bol bol su içilmelidir.
*Ağız ve diş hijyenine önem verilmelidir.
* Bademcik taşları tekrarlıyorsa bir süre süt ürünlerinin tüketimi azaltılmalıdır.
* Ilık tuzlu suyla sık sık gargara yapılmalıdır.
* Altta yatan sebep enfeksiyonsa tedavi edilmelidir.
* Yiyecekler iyice çiğnendikten sonra yutulmalıdır.
Bademcik Ameliyatı (Tonsillektomi) bademciklerin bir bölümünün veya tümünün alınması amacıyla yapılır.
Bademcik ameliyatı yapılması gereken durumlar şunlardır:
*Tekrarlayan akut tonsillit,
*Kronik tonsillit,
*Bademcik etrafında sık sık apse oluşumu,
*Horlama ve kronik ağız solunumu,
*Obstrüktif (tıkayıcı) uyku apnesi sendromu,
*Konuşma bozukluğu oluşması,
*Ağız açıklığına bağlı çene kapanma bozukluğu oluşması,
*Yüz kemiklerinde gelişme bozuklukları.
Bademcik ameliyatı çocuklarda genel anestezi ile yetişkinlerde duruma bağlı olarak lokal ya da genel anesteziyle yapılır.
Ameliyat klasik yöntemle yapılabileceği gibi Thermal Welding yöntemi ile de gerçekleştirilebilir. Bu yöntemde dokular ısı enerjisi kullanılarak ayrılır. Çevre dokular zarar görmez. Kanama neredeyse yoktur. Ameliyat sonrası ağrı daha az ve iyileşme daha hızlıdır. Klasik yöntemde bademcikler disseksiyon yöntemiyle çevre dokulardan ayrılarak alınır. Damarlı bir bölge olduğu için kanama daha fazla görülür.
Bademcik ameliyatı sonrası dönemde ilk 2-3 gün tükürükle karışık pembe renkli hafif kanama olması normaldir ancak taze kırmızı kan veya kanlı kusma ortaya çıkarda hekime başvurulmalıdır. Ağrı çocuklarda daha az ve kısa sürelidir, genellikle 5 gün içinde giderek azalır. Basit ağrı kesicilerle giderilebilir.
Tonsilektomi ameliyatı sonrası hasta şunlara dikkat etmelidir: